Tetracykliny
są antybiotykami bakteriostatycznymi o szerokim zakresie działania na bakterie Gram-dodstnie, Gram-ujemne, riketsje i słabo na prątki kwasooporne. Są lekami stosowanymi w zakażeniach wywołanych przez Rickeitsia, Mycoplasma i Bmcella. Bardzo słabo działają bakteriostatycznie w zakażeniach wywołanych przez Pseudomonas aeruginosa, Pioieus i pierwotniaki. Tetracykliny nie działają na grzyby i wirusy, maksymalne stężenie we krwi. Łatwo przenikają do tkanek, gdzie są rozmieszczane stosunkowo równomiernie, przenikają także przez barierę łożyskową do płodu. Ich stężenie w płynie mózgowo-rdzeniowym wynosi 18—23% stężenia we krwi. W 30—35% wiążą się z białkami krwi, a okres ich półtrwania wynosi około 8 h. Rozkładane są w organizmie, wydalane głównie przez nerki, w tym 20% w postaci czynnej, oraz w niewielkich ilościach z żółcią. Stosowane są przede wszystkim w zakażeniach mieszaną florą bakteryjną dróg moczowych, układu oddechowego (przewlekłe zapalenia oskrzeli) i pokarmowego, w krztuścu, tularemii, brucelozie i cholerze. Tetracykliny są przeciwwskazane w ciąży, w okresie karmienia, w ciężkich schorzeniach nerek i wątroby, ponadto u dzieci poniżej 12 roku życia. Objawy niepożądane, występujące podczas leczenia tetra-cyklinami, są liczne, niekiedy zmuszające do odstawienia leku. Często występują zaburzenia żołądkowo-jelitowe, spowodowane podrażnieniem błony śluzowej przewodu pokarmowego tymi antybiotykami, są to zazwyczaj nudności, wymioty, biegunki, bóle w nadbrzuszu. Przy dłuższym podawaniu mogą wystąpić wtórne zakażenia bakteryjne i grzybicze. Aby ich uniknąć, należy stosować Lakcid.
Ureidopenicyliny
Charakteryzują się bardzo szerokim zakresem działania przeciwbakteryj-nego (zakres aminopenicylin + karboksypenicylin). Czołowymi przedstawicielami tej podgrupy są azlocylina (Azlocillin) i mezlocylina (Mezlocil-lin, Baypen). Są one szczególnie skuteczne w zakażeniach wywołanych przez Enterobacteriaceae, beztlenowce (Bacteioides fragilis, laseczki zgorzeli gazowej) i Pseudomonas aeruginosa. Ureidopenicyliny rozkładane są przez penicylinazy gronkowcowe, wykazują jednak większą oporność na t5-laktamazy wytwarzane przez bakterie Gram-ujemne. Z białkami krwi wiążą się w 30—35%, a okres półtrwania wynosi l h. Wydalane są przede wszystkim z moczem (65—70%), w mniejszym stopniu z żółcią. Antybiotyki te są stosowane w ciężkich zakażeniach dróg oddechowych, żółciowych, moczowych, w zapaleniu opon mózgowo-rdzeniowych wywołanych bakteriami Gram-ujemnymi, jak też w zakażeniach mieszaną florą bakteryjną. W uzasadnionych, rozpoznaniem zarówno bakteriologicznym, jak i klinicznym, przypadkach mogą być kojarzone z penicylinami izoksazolilowymi (np. współistniejące zakażenie gronkowcem złocistym) oraz .z niektórymi aminoglikozydami, np. z genta- i tobramycyną.
